Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία, μεταξύ 28 Φεβρουαρίου - 1 Μαρτίου 2002, στην Αθήνα, το Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΕΕΔΣΑ). Η συμμετοχή ξεπέρασε τις αρχικές προσδοκίες καθώς συμμετείχαν 300 σύνεδροι
Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία, μεταξύ 28 Φεβρουαρίου - 1 Μαρτίου 2002, στην Αθήνα, το Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΕΕΔΣΑ). Η συμμετοχή ξεπέρασε τις αρχικές προσδοκίες καθώς συμμετείχαν 300 σύνεδροι εκ των οποίων περίπου το 20% αποτελούν νέες προσθήκες στις τάξεις της ΕΕΔΣΑ. Η ευρεία αποδοχή και απήχηση του συνεδρίου αντανακλούν στο επίπεδο των εισηγητών και των παρουσιάσεων, που κάλυπταν όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων της ΔΣΑ (Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων), στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Το πρόγραμμα διέθετε ικανό χρόνο για ανταλλαγή απόψεων και για συζητήσεις, με αποτέλεσμα την ουσιαστική πληροφόρηση και ενημέρωση των συμμετεχόντων σε πλήθος επίκαιρων «καυτών» θεμάτων. Συζητήθηκαν θέματα που κατά κανόνα δεν αποτελούν αντικείμενο διαλόγου σε αντίστοιχες εκδηλώσεις, καθώς θίγουν, άμεσα ή έμμεσα, υφιστάμενες καταστάσεις και επιλογές.
Στα πλαίσια του συνεδρίου διαπιστώθηκε πως η Ελλάδα έχει ικανοποιητική τεχνογνωσία για αυτοδύναμη αντιμετώπιση του προβλήματος της ΔΣΑ – με την προϋπόθεση ότι υπάρχει κατεύθυνση από την Πολιτεία και συντονισμός των εμπλεκόμενων φορέων. Η επιτυχία του συνεδρίου δημιουργεί μεγαλύτερες υποχρεώσεις στους ανθρώπους της ΕΕΔΣΑ αναφορικά με τη συμβολή τους στο ευαίσθητο και σημαντικό τομέα της διαχείρισης στερεών αποβλήτων στη χώρα μας αλλά, γιατί όχι, και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Υπάρχει σημαντικό ανθρώπινο δυναμικό που μπορεί να αποτελέσει, μέσα από κλίμα συνεργασίας και ορθολογικών αποφάσεων, ένα εργαλείο εμπορικής διείσδυσης στις αναπτυσσόμενες χώρες της περιοχής μας.
Οι πιο σημαντικές διαπιστώσεις του συνεδρίου ήταν:
- Υπάρχουν πολλά κενά στην νομοθεσία, ενώ λείπει η σαφής κατεύθυνση από την Πολιτεία. Λείπει επίσης ο εκ της νομοθεσίας επιβαλλόμενος ουσιαστικός εθνικός σχεδιασμός
- Είναι επιτακτική η πλήρης αναδιάρθρωση του μη αποτελεσματικού και ενδεχομένως άδικου συστήματος χρέωσης ανταποδοτικών τελών. Θα πρέπει να εφαρμοστεί και εδώ η Αρχή "Ο ρυπαίνων πληρώνει" και να δοθούν κίνητρα/αντικίνητρα για ελαχιστοποίηση ή επαναχρησιμοποίηση των αποβλήτων. Είναι σκόπιμο να υπάρξει πιλοτική εφαρμογή συστημάτων ζύγισης επί του οχήματος που θα βοηθήσει σημαντικά στην υϊοθέτηση αποδοτικών και αποτελεσματικών συστημάτων χρέωσης
- Τα ΑΕΙ/ΤΕΙ δεν φαίνεται να είναι επαρκώς προβληματισμένα στα θέματα ΔΣΑ. Η έρευνα και η διδασκαλία που γίνεται δεν καλύπτει τις ανάγκες της χώρας - γεγονός που σχετίζεται με τις πολιτικές επιλογές των φορέων χρηματοδότησης. Υπάρχουν αρκετοί τομείς στους οποίους θα πρέπει να υπάρξει πρωτογενής έρευνα ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες βάσεις δεδομένων που θα διαθέτουν αξιοπιστία και θα επιτρέπουν συγκρίσεις συστημάτων και μεθόδων. Η Πολιτεία πρέπει να μεριμνήσει για εξασφάλιση σταθερών ροών δεδομένων και στατιστικών στοιχείων, αναγκαίων για διαμόρφωση εθνικής πολιτικής
- Ο τομέας της υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων στη διαχείριση των στερεών και επικινδύνων αποβλήτων, τόσο στον ευρύτερο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, χρειάζεται αναβάθμιση. Θα πρέπει να υπάρξει ολοκληρωμένη πολιτική αναφορικά με τη δημιουργία υποδομών και την εφαρμογή και τον έλεγχο ελεγκτικών συστημάτων, τόσο σε επίπεδο τεχνικού εξοπλισμού όσο και σε ανθρώπινους πόρους. Το θεσμικό πλαίσιο υπάρχει, θα πρέπει όμως να συμπληρωθεί με αποτελεσματικότερους μηχανισμούς ελέγχου
- Σήμερα λειτουργούν στη χώρα μας περίπου 30 Χώρους Εδαφικής Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΕΔΥ), ορισμένοι από τους οποίους μπορούν να χαρακτηριστούν ΧΥΤΑ, ενώ άλλοι επτά βρίσκονται στο στάδιο της δημοπράτησης ή της κατασκευής. Κανένας από τους χώρους αυτούς δεν έγινε στα πλαίσια εγκεκριμένου νομαρχιακού σχεδιασμού, ενώ αρκετοί λειτουργούν χωρίς άδεια. Σε ελάχιστους υπάρχουν κριτήρια αποδοχής των αποβλήτων. Η διαχείριση των στραγγισμάτων στους ΧΥΤΑ περιορίζεται κατά κανόνα στη συλλογή και επανακυκλοφορία χωρίς προεπεξεργασία. Σε πολλούς ΧΕΔΥ δεν γίνονται αναλύσεις των στραγγισμάτων και είναι άγνωστο το ρυπαντικό τους φορτίο
- Θα πρέπει να υπάρξει πολιτική στη διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων γιατί η ανταγωνιστικότητα θα δημιουργήσει προβλήματα στις Ελληνικές επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν ISO 14001. Θα δημιουργήσει επίσης και υψηλότερα κόστη λόγω μη ύπαρξης εγκαταστάσεων επεξεργασίας επικινδύνων αποβλήτων στην Ελλάδα. Υπάρχει άμεση ανάγκη για την ολοκλήρωση του νομοθετικού πλαισίου και τη δημιουργία των απαιτούμενων υποδομών
Η συμμετοχή ήταν σημαντική και τις δύο ημέρες και στις τρεις παράλληλες συνεδρίες, ενώ στις συζητήσεις (στρογγυλά τραπέζια) που έλαβαν χώρα διαμορφώθηκαν ουσιαστικές προτάσεις που, αν υιοθετηθούν, θα προάγουν τη βιωσιμότητα (οικονομική και περιβαλλοντική) των συστημάτων διαχείρισης.