Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του εργαστηρίου ''Ελέγχου Ρύπανσης του Περιβάλλοντος'', του τμήματος Χημείας του ΑΠΘ, Δρ.. Κ. Φυτιάνος στη διάρκεια ημερίδας, που πραγματοποιήθηκε με θέμα ''Αυτοκίνηση Περιβάλλον και Οικονομία'', αναφέρει πως ''το αυτοκίνητο, έχει γίνει το υπ’ αριθμόν 1 μεταφορικό μέσο, που αποτελεί όμως, συγχρόνως, και το μεγαλύτερο πρόβλημα για τη ρύπανση του περιβάλλοντος"
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του εργαστηρίου Ελέγχου Ρύπανσης του Περιβάλλοντος, του τμήματος Χημείας του ΑΠΘ, Δρ. Κ. Φυτιάνος στη διάρκεια ημερίδας, που πραγματοποιήθηκε με θέμα ''Αυτοκίνηση Περιβάλλον και Οικονομία'', αναφέρει πως ''το αυτοκίνητο, έχει γίνει το υπ’ αριθμόν 1 μεταφορικό μέσο, που αποτελεί όμως, συγχρόνως, και το μεγαλύτερο πρόβλημα για τη ρύπανση του περιβάλλοντος. Κι αυτό γιατί επιβαρύνει το περιβάλλον με τα καυσαέρια, με ενώσεις (όπως μονοξείδιο του άνθρακα, υδρογονάνθρακες, οξείδια του αζώτου, διοξείδιο του θείου, αιθάλη, μόλυβδο κ.ά.) οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες στο αναπνευστικό, κυκλοφορικό και νευρικό σύστημα του ανθρώπου, χωρίς να παραβλέπεται το γεγονός ότι μερικές από αυτές είναι καρκινογόνες''.
Ο κ. Φυτιάνος σημειώνει πως ''η συμμετοχή της κυκλοφορίας στην συνολική ρύπανση της ατμόσφαιρας ανέρχεται σε 60% για το μονοξείδιο του άνθρακα, 30% για τα οξείδια του αζώτου, 50% για τους υδρογονάνθρακες και 3.5% για το διοξείδιο του θείου. Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα καυσαέρια εκπέμπονται στο ύψος αναπνοής του ανθρώπου, τα αυτοκίνητα κατατάσσονται στους μεγαλύτερους ρυπαντές της ατμόσφαιρας των πόλεων, με ποσοστό συμμετοχής 80-99%''.
Όμως το πρόβλημα της χρήσης των αυτοκινήτων δεν αφορά μόνο την ρύπανση. Σύμφωνα με τον κ. Φυτιάνο, ''τα αυτοκίνητα συμμετέχουν ενεργά και στην ηχοενόχληση. Από έρευνες που έγιναν, διαπιστώθηκε ότι το 30-35% των κατοίκων των πόλεων υποφέρουν από τους θορύβους που οφείλονται στην κυκλοφορία των αυτοκινήτων. Το ποσοστό αυτό φτάνει το 50% προκειμένου για δρόμους υψηλής κυκλοφορίας. Μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής στο θόρυβο έχουν τα φορτηγά αυτοκίνητα και τα λεωφορεία και ακολουθούν οι μοτοσυκλέτες και τα επιβατικά αυτοκίνητα. Για τις επιπτώσεις του αυτοκινήτου στο φυσικό περιβάλλον δεν θα πρέπει να αγνοείται και η καταστροφή του φυσικού τοπίου για την κατασκευή αυτοκινητοδρόμων. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι, για την ίδια μεταφορική ικανότητα, η κατασκευή αυτοκινητοδρόμου απαιτεί μια έκταση 15-30 φορές μεγαλύτερη από ότι ο σιδηρόδρομος''.
''Πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι το αυτοκίνητο αποτελεί τον τρίτο κατά σειρά κατάναλωτή ενέργειας. Για κυκλοφορία μέσα στην πόλη, ένα αυτοκίνητο με δύο άτομα καταναλώνει τριπλάσια ενέργεια (ανά άτομο και ανά χιλιόμετρο) από ότι ένα λεωφορείο με 20% πλήρωση''.
Μεταξύ των ενώσεων που περιέχονται μέσα στα καύσιμα, με σημαντικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία είναι:
- Αιθυλενοδιβρωμίδιο, Διχλωροαιθάνιο, Διβρωμομεθάνιο, που χρησιμοποιούνται σαν προσθετικά για την αποφυγή εναπόθεσης οξειδίου του μολύβδου στη μηχανή του αυτοκινήτου
- Βενζόλιο, τοξική ένωση
- Μόλυβδος, ενώσεις του μολύβδου προστίθενται σαν αντιπηκτικά στη βενζίνη, προκειμένου να βελτιωθεί ο αριθμός οκτανίων
Ο κ. Φυτιάνος επισημαίνει επίσης:
- στα καυσαέρια των βενζινοκινήτων μηχανών περιέχονται: μονοξείδιο του άνθρακα, υδρογονάνθρακες, οξείδια του αζώτου και ενώσεις του μολύβδου μαζί με άλλα συστατικά όπως αιθάλη και διοξείδιο του θείου που βρίσκονται σε μικρότερες συγκεντρώσεις. Τα υπόλοιπα συστατικά όπως διοξείδιο του άνθρακα, νερό και άζωτο δεν θεωρούνται ρυπαντές του αέρα
- στα καυσαέρια των μηχανών diesel λόγω διαφορετικής αρχής λειτουργίας και του διαφορετικού καυσίμου εκπέμπονται κυρίως οξείδια του αζώτου, αιθάλη, υδρογονάνθρακες, μονοξείδιο του άνθρακα, διοξείδιο του θείου και αλδεΰδες. Η αιθάλη που εκπέμπεται από τις μηχανές diesel έχει ιδιαίτερη σημασία, διότι σ' αυτή βρίσκονται προσροφημένοι υδρογονάνθρακες με απότέλεσμα να συμπεριλαμβάνονται στα καρκινογόνα συστατικά
Αναφέρεται επίσης πως ''η εκπομπή για κάθε συστατικό είναι διαφορετική και εξαρτάται από την αναλογία αέρα-καυσίμου''. Επιπλέον, '' η συνολική ποσότητα των καυσαερίων αυξάνει αυξανομένης της ταχύτητας''. Και καταλήγει: ''Απ' όσα έχουν ήδη αναφερθεί, προκύπτει το συμπέρασμα ότι το αυτοκίνητο αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα με άμεσες και έμμεσες συνέπειες για το περιβάλλον, παρά τα πλεονεκτήματα που παρέχει. Κατά τα τελευταία χρόνια καταβάλλονται σημαντικές προσπάθειες, τόσο από τεχνολογική, όσο και από νομοθετική άποψη, ώστε τα προβλήματα αυτά να ελαχιστοποιηθούν.
Μέτρα που λαμβάνονται σε διάφορες χώρες, όπως:
- Βελτιωμένη ποιότητα καυσίμου - ελάττωση συγκέντρωση μολύβδου στην βενζίνη και θείου στο diesel
- Χρησιμοποίηση καταλύτη για τη δέσμευση των οξειδίων του αζώτου, μονοξειδίου του άνθρακα, υδρογονανθράκων
- Τακτικός τεχνικός έλεγχος των αυτοκινήτων
- Δημιουργία πεζοδρόμων στα εμπορικά κέντρα των πόλεων
- Μέτρα για την ελάττωση του θορύβου από την κυκλοφορία
- Καλυτέρευση των συνθηκών κυκλοφορίας,
έχουν σαν συνέπεια τον περιορισμό της ρύπανσης που προκαλούν τα αυτοκίνητα στο περιβάλλον και γενικά τη βελτίωση της ποιότητας ζωής''.