Μια από τις πιό βασικές αναζητήσεις των σύγχρονων Aστροφυσικών, είναι η μελέτη της εξέλιξης του Σύμπαντος. Αυτό είναι μία δύσκολη δουλειά, που απαιτεί πολλές παρατηρήσεις μεγάλων αντικειμένων, προκειμένου να παραχθούν λεπτομερείς χάρτες κατανομής των γαλαξιών στο Σύμπαν και για να πραγματοποιηθεί στατιστική ανάλυση
Μια από τις πιό βασικές αναζητήσεις των σύγχρονων Aστροφυσικών, είναι η μελέτη της εξέλιξης του Σύμπαντος. Αυτό είναι μία δύσκολη δουλειά, που απαιτεί πολλές παρατηρήσεις μεγάλων αντικειμένων, προκειμένου να παραχθούν λεπτομερείς χάρτες κατανομής των γαλαξιών στο Σύμπαν, και για να πραγματοποιηθεί στατιστική ανάλυση. Μεγάλη προσπάθεια γίνεται τα τελευταία χρόνια, στη χαρτογράφηση του σχετικά κοντινού διαστήματος και με αυτόν τον τρόπο, να μάθουμε πως είναι σήμερα το Σύμπαν.
Αλλά για να μελετήσουμε την εξέλιξή τoυ, πρέπει να το συγκρίνουμε με την κατάσταση στην οποία βρισκόταν, όταν ακόμα ήταν νέο. Αυτό είναι δυνατό, επειδή οι αστρονόμοι μπορούν "να ξανακοιτάξουν πίσω στον χρόνο" με τη μελέτη των απομακρυσμένων αντικειμένων - όσο μεγαλύτερη η απόστασή τους, τόσο περισσότερο, έχει ταξιδέψει το φως για να φτάσει σε εμάς, κι επομένως ο πιο μακρινός, αποτελεί μία ματιά πίσω στον χρόνο. Ίσως να ακούγεται εύκολο, αλλά δεν είναι.
Τα πολύ απόμακρα αντικείμενα, είναι αμυδρά και ορατά μόνο με μεγάλα τηλεσκόπια. Η εξέταση ένός αντικειμένου κάθε φορά, θα καθιστούσε μια τέτοια μελέτη εξαιρετικά χρονοβόρα και, στην πραγματικότητα, αδύνατη. Για να το κάνουμε οπωσδήποτε, χρειαζόμαστε το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο με ένα ιδιαίτερα εξειδικευμένο, κι υπερβολικά ευαίσθητο όργανο, με το οποίο μπορούμε να παρατηρήσουμε ένα πολύ μεγάλο αριθμό (εξασθενημένων) αντικειμένων, μέσα στο Σύμπαν, ταυτόχρονα.
Ο πολυαντικειμενικός φασματογράφος VLT VIsible (VIMOS) είναι ένα τέτοιο όργανο. Μπορεί να λάβει πολλές εκατοντάδες φάσματα από μεμονωμένους γαλαξίες, σε όσο το δυαντό μικρότερο χρονικό διάστημα. Στην πραγματικότητα, με έναν ειδικό τρόπο παρατήρησης, μπορεί να λάβει περισσότερα από 6400 φάσματα των γαλαξιών σε έναν απομακρυσμένο τομέα, κατά τη διάρκεια μιας και μοναδικής έκθεσης, αυξάνοντας τη συλλογή δεδομένων του τηλεσκοπίου. Αυτή η θαυμάσια μηχανή, μόλις έχει εγκατασταθεί στο τηλεσκόπιο, των 8.2.m, MELIPAL, την τρίτη μονάδα του VLT τηλεσκοπίου, στο παρατηρητήριο ESO Paranal, της Χιλής. Η βασική του εργσία, θα είναι η κατασκευή μίας τρισδιάστατης χαρτογράφησης του απόμακρου Σύμπαντος, από όπου ίσως μπορέσουμε να συλλέξουμε περισσότερες πληροφορίες για την μεγάλη του δομή.
Η πρώτη ακτινοβολία συλλέχθηκε στις 26 Φεβρουαρίου του 2002, και μια πρώτη σειρά δοκιμαστικών παρατηρήσεων, έχουν δείξει την τεράστια δυνατότητα αυτής της καταπληκτικής εφαρμογής. Πολλή περισσότερη δουλειά περιμένει το VIMOS κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών, προκειμένου να μπει σε πλήρη λειτουργία.
Το VIMOS είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ της ESO (European Southern Observatory) και διάφορων ερευνητικών ιδρυμάτων στη Γαλλία και την Ιταλία, υπό την ευθύνη του Laboratoire d'Astrophysique de Marseille (CNRS, Γαλλία). Οι άλλοι εταίροι στο πρόγραμμα του VIMOS είναι, τα: Laboratoire d'Astrophysique de Toulouse, Observatoire Midi-Pyrenees, και Observatoire de Haute-Provence στην Γαλλία κα το Ινστιτούτο Radioastronomia (Μπολόνια), Istituto di Fisica Cosmica e Tecnologie Relative (Μιλάνο), Osservatorio Astronomico της Μπολόνια, Osservatorio Astronomico di Brera (Μιλάνο) and Osservatorio Astronomico di Capodimonte (Naples), στην Ιταλία.
